Έχουμε επιλέξει πριν από εσάς για εσάς

ή κάτι τέτοιο και μάλλον τραγικό παρά-κάτι ήταν το σλόγκαν μιας παλιάς διαφήμισης. Έτσι λοιπόν κι εγώ αντιμετώπισα πολλές δυσκολίες στις πρώτες μου προσπάθειες γιατί η χρήση της μικρής μου don’t-think-shoot-κάμερας, δεν είχε καμία σχέση με τον χειρισμό μιας μονοοπτικής ρεφλέξ φωτογραφικής μηχανής.

Όλα ξεκίνησαν όταν κάποτε μου είπαν ότι κακώς χρησιμοποιώ μια κάμερα περιορισμένων δυνατοτήτων μόνο και μονο επειδή με βολεύει να φωτογραφίζω στιγμιαία, πράγμα το οποίο θεωρούσα και ακόμα θεωρώ αρκετά αποτελεσματικό ειδικά αν το υποκείμενο κινείται. Περιμένει ο γλάρος να αλλάξεις φακό; Ίσως όχι. Έμαθα όμως πως μπορείς να εκπαιδεύσεις το μάτι σου ώστε να προβλέψει το τι πρόκειται να δει και με το μέσο που διαθέτεις να αιχμαλωτίσεις τη στιγμή, γρήγορα και ακόμα πιο αποτελεσματικά. Με κάτι τέτοιους προβληματισμούς λοιπόν άρχισα να ασχολούμαι με την φωτογραφία, αλλά και επειδή μου άρεσε ως άλλος ένας τρόπος έκφρασης. Όπως και δοκίμασα μια άλλου είδους κάμερα γιατί πείσθηκα πως ναι μεν είναι πολύπλοκες οι διαδικασίες αλλά το αποτέλεσμα είναι ασύγκριτο.

Το να διαλέγω θέμα δεν είναι πάντα δύσκολο αφού πολλές φορές το θέμα σε επιλέγει, αρκεί βέβαια να βρίσκεσαι κάπου εκεί. Να διαλέξω το φως της ημέρας δεν είναι πάντα εφικτό να ξέρεις πότε θα βρίσκεται και που. Μετά πρέπει να φωτομετρήσω αφού το φως του ήλιου έχει μεγάλη επιρροή πάνω στο θέμα και πρέπει να μετρηθεί σωστά. Να διαλέξω ένα θέμα υψηλής ή χαμηλής αντίθεσης φωτογραφίζοντας το από μια ασυνήθιστη γωνία για να προσθέσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι επίσης σημαντικό. Έρχονται όμως και τα διλλήματα. Να χρησιμοποιήσω ευρυγώνιο φακό ή έναν μεταβλητής εστιακής αποστάσεως (ζουμ δηλαδή); Γιατί θέλει προσοχή να μη ζουμάρω περισσότερο από όσο πρέπει και χαθεί η αίσθηση του βάθους. Μήπως καλύτερα να βγάλω μια μακροφωτογραφία ώστε να αναδειχθεί ο πλούτος των σχολαστικών λεπτομερειών; Να τραβήξω με μεγαλύτερη ταχύτητα ή με μικρότερη, να βάλω φλας ή όχι. Μήπως με το φλας παραποιήσω τα πραγματικά στοιχεία; Δεν είναι απλά τα πράγματα. Αφήστε κι αυτό το καδράρισμα που παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο αλλά ομολογώ ότι το διασκεδάζω πιο πολύ απ’ όλα, αρκεί φυσικά να αποφεύγω να φωτογραφίζω το προφανές, μια τις πιο χρήσιμες συμβουλές που μου έχουν δώσει.  Τέλος, εκείνο το κουβάλημα της βαριάς τσάντας με τα απαραίτητα δεν είναι και ότι καλύτερο. Κυρίως όμως το να μην ξεχνάω το καπάκι του φακού σε κάποιο κατσάβραχο παραμένει "ζωτικής" σημασίας. 

Ακούγονταν εξουθενωτικά όλα αυτά για μένα, τι τραβάει κανείς για να βγάλει μια απλή φωτογραφία,  σιγά σιγά όμως έγινε δεύτερη φύση γιατί καλώς ή κακώς η υπεροχή της εικόνας στη ζωή μας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για προχειρότητες..  Ο Άγγελος Σικελιανός λέει ότι "Το μάτι μεγαλώνει στο σκοτάδι, κ’ η ακοή στη σιωπή". Έχει δίκιο αλλά νομίζω πως όλα αυτά δεν θα είχαν την σημασία που τους αρμόζει αν δεν γνωρίζαμε τι κίνηση θέλουμε να δώσουμε, διότι είναι γνωστό ότι η συνεχής περιστροφή της φωτογραφικής μηχανής θολώνει την εικόνα. Χρειαζόμαστε κάποιες φορές και την καταγραφή της μέγιστης χρωματικής λεπτομέρειας παρά τα λογια του Σικελιανού, ώστε να διανύσουμε μια περίοδο κρίσης, για να επανέλθω στο θέμα που μας ταλανίζει όλους αυτόν τον καιρό, αισιόδοξοι και ενδυναμωμένοι. Όπλα μας είναι η δουλειά μεν και η αφύπνιση αλλά να μην γίνουμε και όμηροι της καθημερινότητας. Ας ξαναβάλουμε χρώμα στις μέρες μας, ας χαμογελάσουμε και λίγο παραπάνω στις φωτογραφίες όποια φωτογραφική μηχανή και αν χρησιμοποιούμε.

Την ορολογία και του στίχους του Άγγελου Σικελιανού δανείστηκα από τα βιβλία:

1.Το Βιβλίο του Φωτογράφου – John Hedgecoe

2. Οπτικόν, Περί Ελλάδος Νέα Φωτοάποψη – N. Kόντος – Π. Γράββαλος

Φωτογραφία : erdogan attilla

Μουσική : Τhat’s Life – Frank Sinatra