4/12/2009

Το Προφίλ Ενός Δράστη

ψυχή
η συναισθηματική και ηθική υπόσταση ενός ανθρώπου

Ψυχολογία (Ψυχή + λόγος)
η μελέτη της συμπεριφοράς, του νου και της σκέψης

Σύμφωνα με τον Πλάτωνα η ψυχή ανήκει στον κόσμο των ιδεών, προϋπάρχει του σώματος , είναι αιώνια κι αθάνατη. Όλοι έχουν μέσα τους τη γνώση και την αλήθεια και πρέπει να την ανακαλέσουν στη μνήμη τους.

Για τον Χριστιανισμό η ψυχή του ανθρώπου δε διαπιστώνεται ούτε ανιχνεύεται επιστημονικά. Βιώνεται πνευματικά. Για την εκκλησία δεν πρέπει ν’ αναζητούμε τα αίτια των ψυχικών διαταραχών στο εξωτερικό περιβάλλον, στον κοινωνικό περίγυρο ή στις προσβολές της καθημερινότητας που βάλουν κατά του ανθρώπου, αλλά μέσα στην ίδια μας την ψυχή με την βοήθεια του Θεού.

Όλες οι θρησκείες του κόσμου έχουν τις δικές τους ερμηνείες για την ψυχή, την προέλευσή της και τον προορισμό της.

Ο John Locke υποστήριζε ότι γεννιόμαστε λευκό χαρτί (tabula rasa) και σιγά σιγά διαμορφωνόμαστε μέσα από τις εμπειρίες μας.

Ο William James επίσης δεν πίστευε ότι υπάρχει κάποιο κέντρο στον εγκέφαλό μας που κατά την διάρκεια των διεργασιών του εμείς ενσυνείδητα διευθύνουμε τον εαυτό μας. Ο εαυτός μας συγκροτείται από τη συσσώρευση εμπειριών

Για να μην παραθέσω τις δαιδαλώδεις θεωρίες του Sigmund Freud αναφέρομαι μόνο σε κάποια λόγια του, όπου μας προτρέπει να κοιτάξουμε στα βάθη της δικής μας ψυχής και να μάθουμε πρώτα να κατανοούμε τον εαυτό μας και μετά θα κατανοήσουμε γιατί ήταν αναπόφευκτο να έρθουμε αντιμέτωποι με αυτή την (όποια) ασθένεια και έκτοτε ίσως αποφύγουμε να ασθενήσουμε.

Η επιστήμη πάλι μας εξηγεί ότι ο εγκέφαλος είναι ένας πολύπλοκος μηχανισμός ο οποίος αποτελείται από δισεκατομμύρια νευρώνες με χιλιάδες συνδέσεις και εμφανίζει ιδιότητες των οποίων τα στοιχεία είναι πολύ δύσκολο ακόμα και σήμερα να αναλυθούν.

Ο σκοπός των παραπάνω θεωριών σε καμία περίπτωση δεν είναι επιμορφωτικός. Είναι προφανές ότι οι αναφορές μου είναι ατελείς. Αποτελούν όμως κατά την γνώμη μου μια μικρή γεύση για την πολυπλοκότητα της ψυχής ή/και του μυαλού του ανθρώπου. Πόσο δύσκολη λοιπόν θα πρέπει να είναι η ανάλυση των πράξεων ενός ανθρώπου είτε είναι υγιής είτε ασθενής και πόσες πολλές ώρες συνδιαλλαγής μαζί του θα απαιτούνται…

Είναι εφικτή η περιγραφή του "προφίλ ενός δράστη" μέσα από τις πληροφορίες άλλων συνανθρώπων του για τον ίδιο; Έχουν καταλυτική επίδραση το αν είναι λιγομίλητος, δεν χαμογελά όταν αγοράζει καφέ ή ότι η μουσική του επιλογή είναι το heavy metal; Είναι αρκετό να γνωρίζουμε το ότι περνά αρκετές ώρες στο διαδίκτυο, γράφει οργισμένα λόγια και δημοσιεύει φωτογραφίες του με όπλα στο ιστολόγιο του, για να κατανοήσουμε τις πράξεις του; Πόσο εύκολο είναι να περιγράψουμε έναν άλλο άνθρωπο έχοντας περισυλλέξει λίγα στοιχεία από την καθημερινότητά του; Τι μπορεί να κρύβει η ψυχή κάποιου που έχει προγραμματίσει να δολοφονήσει εν ψυχρώ οποιονδήποτε συναντήσει μια συγκεκριμένη ημέρα και μετά να αυτοκτονήσει; Μία είναι η απάντηση; Αναρωτιέμαι!

Σίγουρα η ευγενική αλλά ολιγόλεπτη προσφορά των ψυχολόγων και ψυχιάτρων που εμφανίστηκαν και θα συνεχίσουν να εμφανίζονται στα παράθυρα των δελτίων μπορεί να είναι αρωγός στην περαιτέρω εξήγηση του κοινωνικού φαινομένου της νεανικής βίας και παραβατικότητας, αλλά δεν μπορώ να πιστέψω ότι συνεισφέρει στην κατανόηση της προσωπικότητας του νεαρού δράστη και αυτόχειρα με τον οποίον ουδέποτε μίλησαν.

3 σχόλια:

Τσαλαπετεινός είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα και κυριώς νηφάλια ανάρτηση για το 'θέμα' των ημερών που ξεσήκωσε τόσες άναρθρες κραυγές τόσες 'διαπισ΄τωσεις' ειδικών και μη τόσο στα ΜΜΕ όσο και σε ιδιωτικές συζητήσεις.
Αλλα ξέρουμε καλά πλέον ότι όπου υπάρχει αιμα πέφτουν πάνω του σαν τα κοράκια.

Μαρία Δριμή είπε...

Το πόσο μακριά είμαστε από το να κατανοήσουμε την πραγματική υπόσταση της ανθρώπινης ψυχής φαίνεται από το πόσο πίσω βρίσκεται η Ψυχιατρική σε σχέση με τις υπόλοιπες ειδικότητες. Δεν υπάρχουν μετρήσιμα μεγέθη, δεν υπάρχουν "απεικονιστικές" τεχνικές. Το άγνωστο σε όλο του το μεγαλείο...
'Ολα αυτά που αναφέρεις είναι αλήθεια: είναι υπεραπλούστευση να ερμηνεύεις το δαιδαλώδη ψυχικό κόσμο ενός ανθρώπου από απλές καθημερινές συμπεριφορές, τις οποίες όλοι μας μπορεί κατά καιρούς να υιοθετούμε.
Να σου εξομολογηθώ ότι κυριολεκτικά "βγάζω σπυριά" κάθε φορά που ακούω τους ψυχολόγους να συμπερασματολογούν με την ευκαιρία μιας τραγωδίας, μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας...
Καλημέρα!

maximus είπε...

@Τσαλαπετεινέ, έχεις δίκιο και όλα αυτά μέχρι το επόμενο θέμα...

@Maria Jose, πραγματικά είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα για συζήτηση πόσο μάλλον αν είναι και δημόσια. Είναι λίγοι οι επιστήμονες που χρησιμοποιούν λεπτούς χειρισμούς όταν διατυπώνουν τέτοιου είδους συμπεράσματα. Καληνύχτα!